TEMATY MALARSKIE
Omówiliśmy kilka typowych ćwiczeń oraz zagadnienie, jak powinny być one wykonane na poszczególnych etapach rozwoju dziecka. Staraliśmy się omówić ćwiczenia w ogólnym zarysie, wystarczającym dla zrozumienia ich przeznaczenia i sposobu realizacji. Ale możliwości dziecka nie kończą się na tych przykładach, idą dalej. I tak na przykład przy opracowywaniu krajobrazu albo wnętrza można temat wzbogacić przez dodanie postaci ludzkiej, zwierząt itp. W ten sposób poszerzają się niesłychanie możliwości wypowiedzi dziecka. Nie należy więc ograniczać zakresu wypowiedzi dziecka, zasadniczo bowiem temat jest dla niego zawsze pretekstem dla coraz to nowych wypowiedzi.
Istnieje nieskończona ilość pięknych tematów, które dadzą się powiązać z omówionymi ćwiczeniami. Dzieci na wszystkich stopniach nauczania chętnie interesują się tematami fabryk, stoczni, portów, dworców kolejowych, uroczystości, obchodów itp. Nie należy stosować żadnych ograniczeń pod tym względem, albowiem wszystkie te tematy dziecko zna z życia.
Zatem można i trzeba na wszystkich stopniach nauczania sięgać bez obawy po tematy o dużej wymowie.
Gdy dziecko przepracowało różne tematy, można je zachęcić, aby podjęło pracę nad pewnego rodzaju portretem. Nie będzie to, rzecz prosta, portret określonej osoby, ale może to być typowy portret ludzi różnych zawodów, jak górnika, marynarza, kominiarza, rolnika itp. Prace te mogą być podjęte jako kompozycja głowy, pół postaci lub całej postaci. Rozmiar zależy od techniki i narzędzi użytych do pracy.
W tego rodzaju pracach detale będą odgrywać dość dużą rolę i trzeba je będzie wykonać czytelnie. Chodzi nam o charakterystykę określonego typu. Zadanie to wykona dziecko zaawansowane po kilku próbach, ale musimy się tu liczyć ze zniekształceniami anatomicznymi, których nie będziemy mogli wyeliminować. Zatem przy trafnej charakterystyce postaci będą tu występować uproszczenia i zniekształcenia, jakie widzimy w tego rodzaju utworach ludowych. Ten typ malowanki może być dla nas miarą przy ocenianiu pracy dziecka, nigdy zaś akademicki i realistyczny portret wykonany przez zawodowego malarza.