ROZMIAR OBRAZÓW.

Przyjęło się mniemanie, że dzieci powinny wykonywać swoje obrazy na małych kartkach papieru, nie przekraczających formatu szkolnego zeszytu. Jest to pogląd fałszywy. Wielkość kartki, na której dziecko wykonuje swój obraz, zależy od materiału i narzędzia, którym się posługuje. Rysunek piórkiem wymaga małej kartki, a rysunek sangwiną i pędzlem dużej. Podobnie akwarelę można wykonać na mniejszej kartce, lecz malowidło klejowe na większej. To są sprawy związane z rodzajem materiału i narzędzia, którym pracujemy. Nie jest poza tym wskazane, aby na przykład przez cały rok posługiwać się jednym rodzajem materiału i wykonywać pracę na jakimś stale takim samym formacie kartki. Pożądane są zmiany w zakresie materiału i formatu papieru.

Trzeba jednak kategorycznie odrzucić pogląd, że dziecku odpowiada raczej mały format. Wprost przeciwnie, powinno pracować w różnych wymiarach, a może nabrać swobody właśnie na formacie większym.

Możliwe jest, a nawet bardzo wskazane w korzystnych warunkach wykonywanie z grupą dzieci dużych zespołowych malowideł dekoracyjnych na papierze, a także na murze. Takie prace wykonane przez zdyscyplinowany zespół dziecięcy bywają szczególnie piękne i imponujące. Skrępowanie dziecka małym formatem bywa niekorzystne dla jego wypowiedzi. Spośród materiałów najlepszymi i najbardziej odpowiednimi dla dziecka zdają się być w zakresie rysunku — pióro i pędzel, w zarkresie farb — farby kryjące, a więc klejowe i temperowe.

Całkowicie natomiast zbędny i bardzo krępujący dla dziecka jest zwyczaj wyznaczania na kartce marginesu. Jest to jakiś zupełnie wadliwy nawyk, który niepotrzebnie krępuje dziecko. Cała kartka jest tą płaszczyzną, która ma być zakomponowana. Trudno zawsze z góry przewidzieć, jak wypełni się kompozycyjnie kartkę. Jeżeli zawodowy malarz nie może często przewidzieć, na jakiej płaszczyźnie zamknie swą kompozycję, i w trakcie pracy ucina płaszczyznę albo ją powiększa, jakżeż można żądać od dziecka, aby zawsze mogło swą kompozycję pomieścić w formacie zadanym z góry.

Jest znacznie prostsze i słuszniejsze, aby po wykonaniu obrazu określać jego format i naklejać obrazy na passe-partout z innego gatunku papieru. Właśnie ten inny gatunek uwypukli pole obrazu i zamknie je w sposób wyraźny, podkreślając działanie nietkniętych płaszczyzn.

W sprawach tych nauczyciel powinien zdobyć doświadczenie. Tego rodzaju pozornie nieważny moment może być czynnikiem decydującym dla ostatecznego wyrazu i oceny pracy. Ułatwi to nie tylko dziecku, ale i samemu nauczycielowi zorientowanie się w działaniu i wartości wykonanego obrazu.